D vitamini

Güneş vitamini de olarak da bilinen d vitamini aynı zamanda sağlıklı büyümemiz ve gelişmemiz açısından etkili bir rolü vardır. 200’den de dahaçok genin işlevini kontrolünde tutan D vitamini, aynı zamanda uzun dönemli sağlığımız, büyümemiz ve gelişmemiz için de anahtar rolündedir.Cildimiz, güneş ışınlarını sentezleyerek D vitaminine dönüşmesini sağlar. Doktorlar bahar ve yaz aylarında yüzümüzü, kol ve bacaklarımızı güneş görecek şekilde günde 20 dakika güneşlenmeyi tavsiye ediyorlar. Yalnızca 15-20 dakika, koruyucu krem kullanmadan, diz ve dirsekten aşağısını güneşlendirmek yeterli olacaktır D vitamini sentezinin açık tenlilere göre daha yavaş olduğunu ve koyu tenlilerin cilt yapısından dolayı açık tenlilerde 3–6 kat daha fazla güneşe maruz kalmaları gerektiği söylenmektedir. D vitamini kemik ve diş sağlığı açısında gereklidir. Vücudumuz ihtiyacı olan fosfor ve kalsiyumu D vitamini sayesinde alır.

D vitaminin faydaları

Kemiklerin gelişiminde önemlidir.

Biraz fazla D vitamini alımı, yaşlılarda osteoporoz, düşme ve kırıkların oluşmasına engel olur.

Cilt hastalıklarına yakalanmayı büyük ölçüde azaltır.

Kolon ve meme kanseri gibi ağır hastalıklara yakalanma riskini en aza düşürür.

Kan basıncının düşmesinde önemli rol oynar.

Ameliyat gibi bazı operasyonlar sonrasında ortaya çıkabilecek kas kasılmalarının önünde büyük engeldir.

Kasların zayıflamasını ve direncinin düşmesini engeller.

Deri hücrelerinin oluşumunda önemli rol oynar.

Yaşlılarda ve ilerleyen yaşlarda kemik kaybını önlemede yardımcı olur.

Kalp ritminin düzenlenmesinde yardımcı olur.

Tüm vücutta fiziksel gücün artmasına yardımcı olan vitamin D vitaminidir.

Yapılan bazı araştırmalara göre klinik depresyonu olan insanlarda D vitamini alımı semptomlarda hafif azalmaya sebep olur.

Yapılan bazı çalışmalarda bebeklere D vitamini takviyesi tip 1 diyabet riskini büyük oranda azaltır.

D vitamininin alımının, çalışma zamanı boyunca insanların ölüm riskini azalttığını ve bu sebeple daha uzun yaşamanıza yardımcı olacağını göstermiştir.

Kemik içerisinde kalsiyum mineralinin depo edilmesini sağlar.

Romatizma hastalığının tedavisinde büyük oranda destek olur.

Bağışıklık sistemini daha güçlü hale getirir.

Deri hücrelerinin onarılmasına ve yeniden oluşmasında yardımcı olur.

D Vitamininin Eksikliği Aşağıda belirtilen İnsanlarda Görülebilir

Gün içinde zamanının çoğunu güneşe çıkmadan iş yerleri ve evlerde geçiren ve güneş ışığı ile buluşmayan kişilerde görülebilir,

Gündüzleri daha kısa geçiren kuzey kısımlarda yaşayan kişilerde görülebilir,

Vücudunun D vitaminini sentezlemesi için daha çok güneşe ihtiyaç duyan daha esmer tenli insanlarda görülebilir,

Güneşin kendisine değmesini istemeyip vücudunu koruyan ve güneş kremiyle vücudunda yeni bir tabaka oluşturan kişilerde görülebilir,

Deri tabakası inceldiğinden D vitamini üretme yetkisi eskisi gibi olmaya yaşlılarda görülebilir,

Vücudunda olması gerektiğinden daha fazla yağ bulunduran obez ve şişman kişilerde görülebilir,

Sindirim kanalı sorunu yaşayan ya da daha önceden bu bölgeyle ilgili ameliyat olduğu için sindirim kanalından yeterince sindirim gerçekleştiremeyen kişilerde görülebilir,

Gebe bayanlarda görülebilir.

D Vitamini Eksikliğinin belirtileri

Sıcaklıklar normal olduğu halde çok fazla terleme,

Kasların güçsüz olması,

Kemiklerin kolayca kırılması,

Kronik ağrıların artması,

Ve en önemlisi güneşin olmadığı günlerde yaşanılan moral bozukluğu gibi belirtileri vardır.

D Vitamini Eksikliğinde ne olur?

Güneş ışınlarını doğrudan alamayan kişilerde, hızlı büyüyen ve gelişen çocuklarda, az güneş görülen ülkelerde, D vitamini eksikliği görülmektedir. D vitamini eksikliğini yaygın olarak görülme sebebi doğal gıdalarda yeterince bulunmamasına bağlıdır. Yetersizliğinde gelişme çağındaki çocuklarda raşitizm (rikets) görülür. Bu hastalıktan korunma için güneş ışınlarından faydalanmak gerekir.

D Vitamini Bulunan Besinler

Balık

Tüm balık çeşitlerinde D vitamini oldukça fazladır. Tipik olarak fazla yağa sahip balıklar, daha az yağlı balıklara göre daha çok D vitamini içerir.

Mantar

D vitamini oranı fazla olan mantarı pişirilebilir ya da tavada kızartarak yiyebilirsiniz. Daha çok yarar sağlamak için yemeden önce güneşte kurutabilirsiniz. Mantarlar güneş ışınlarına maruz kaldığı zaman normal olarak D Vitamini üretir.

Peynir

Peynir, en fazla D vitamini bulunduran 5 gıdadan biridir.

D vitamininin bulunduğu diğer besinler

Süt, ayran, kefir, patates, maydanoz, ısırgan otu, yulaf, istiridye, yumurta…

D Vitamininin Fazla Alınması

Her şeyin fazlasının zararı olduğu gibi d vitamininin fazlası da zararlıdır. D vitamini fazla alındığı takdirde zehirlenmelere yol açabilir. Uzun süre fazla miktarda alındığında kan basıncı yükselir, mide bulantısı ve kusmalar meydana gelir, karın ağrıları başlar, iştah kapanır, kalp ritmi düzensizleşir, fiziksel ve zihinsel gelişimde gerileme olur, damar sertliğine yol açar, böbrek hastalıkları görülür.

D Vitamini Günlük Ne Kadar Alınmalıdır?

Doktorunuza danışmadan d vitamini takviyesi almayınız!

0-1 yaş aralığındaki bebeklerde 400 IU, 1 yaşını geçmiş çocuklarda ise 600 IU verilmesi gerekir.

19 – 50 yaş aralığındaki yetişkin bireylerde günlük en az 600 IU alınması gerekmektedir. 50 yaşından büyük bireyler ise günlük en az 600 – 800 IU alması gerekiyor. Ancak bu iki gruptaki kişilerin D vitamini oranının 30ng/mL’nin üstünde olması için günlük alımın en az 1500 – 2000 IU olması gerekiyor.

Bu yazı bilgilendirme amaçlı çeşitli kaynaklardan oluşturulmuştur. Tavsiye ve öneri değildir. Lütfen sağlık problemleriniz için doktorunuza başvurunuz.